Áp xe tuyến tiền liệt: Dấu hiệu, nguyên nhân và biến chứng nguy hiểm
Áp xe tuyến tiền liệt là một biến chứng nguy hiểm của nhiễm trùng tuyến tiền liệt, có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về áp xe tuyến tiền liệt, từ nguyên nhân, triệu chứng đến phương pháp điều trị và cách phòng ngừa hiệu quả.
Áp xe tuyến tiền liệt là gì?
Áp xe tuyến tiền liệt là một tình trạng nhiễm trùng dẫn đến hình thành ổ mủ bên trong tuyến tiền liệt, tạo thành ổ áp xe. Tình trạng này thường xảy ra do biến chứng của viêm tuyến tiền liệt cấp tính hoặc mãn tính, khi vi khuẩn hoặc mầm bệnh xâm nhập và phát triển trong tuyến tiền liệt. Áp xe tiền liệt tuyến có thể gây ra các triệu chứng như đau, sốt, khó khăn khi đi tiểu và cần nhanh chóng điều trị để tránh các biến chứng nguy hiểm hơn.
Dấu hiệu của áp xe tuyến tiền liệt
Các dấu hiệu của áp xe tuyến tiền liệt có thể bao gồm:
- Đau ở vùng chậu và vùng dưới thắt lưng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, cảm giác đau có thể lan đến vùng bẹn, hậu môn hoặc dương vật.
- Khó khăn khi đi tiểu: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc bắt đầu tiểu, cảm giác tiểu rắt, tiểu đau hoặc dòng nước tiểu yếu.
- Sốt và ớn lạnh: Sốt cao kèm theo ớn lạnh thường là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.
- Tiểu ra mủ hoặc máu: Trong một số trường hợp, người bệnh có thể nhận thấy mủ hoặc máu trong nước tiểu.
- Cảm giác mệt mỏi và suy nhược: Nhiễm trùng có thể dẫn đến mệt mỏi toàn thân và cảm giác suy nhược.
- Đau khi xuất tinh: Người bệnh có thể cảm thấy đau đớn hoặc khó chịu khi xuất tinh.
- Sưng và căng tức tuyến tiền liệt: Khi thăm khám qua trực tràng, bác sĩ có thể phát hiện tuyến tiền liệt bị sưng.

Áp xe tuyến tiền liệt gây ra nhiều triệu chứng khó chịu ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh
Biến chứng của áp xe tiền liệt tuyến
Áp xe tuyến tiền liệt nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Khi tình trạng viêm nhiễm tiến triển, nguy cơ nhiễm trùng sang các cơ quan lân cận là rất cao. Các cơ quan bị ảnh hưởng có thể bao gồm xương chậu, cột sống, xương đùi và trực tràng hậu môn. Khi nhiễm trùng lây lan không chỉ gây đau đớn và khó chịu, mà còn làm tăng nguy cơ phá hủy các mô và cấu trúc của các bộ phận bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của áp xe tuyến tiền liệt là nhiễm trùng huyết, khi vi khuẩn từ ổ áp xe xâm nhập vào máu có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng toàn thân. Nhiễm trùng huyết nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách có thể dẫn đến suy đa tạng và thậm chí là tử vong. Vì vậy, điều trị áp xe tuyến tiền liệt cần tiến hành nhanh chóng và dứt điểm để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm này.
Nguyên nhân của áp xe tuyến tiền liệt
Áp xe tuyến tiền liệt có thể hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến nhiễm trùng và các vấn đề sức khỏe làm suy giảm hệ miễn dịch. Dưới đây là các nguyên nhân chính dẫn đến áp xe tuyến tiền liệt:
- Nhiễm trùng do vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo, gây viêm tuyến tiền liệt và có thể tiến triển thành áp xe.
- Viêm tuyến tiền liệt mãn tính: Nếu tuyến tiền liệt bị viêm kéo dài mà không được điều trị dứt điểm, ổ viêm có thể trở thành ổ mủ, dẫn đến áp xe.
- Nhiễm nấm: Mặc dù hiếm gặp hơn, nhưng nhiễm nấm cũng có thể là nguyên nhân gây viêm và áp xe tuyến tiền liệt, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu.
- Bệnh lý nền: Một số bệnh lý như tiểu đường, bệnh thận, xơ gan hoặc các tình trạng làm suy giảm hệ miễn dịch (như HIV/AIDS),… làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và hình thành áp xe. (1)
- Sử dụng ống thông tiểu: Sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào tuyến tiền liệt, gây viêm nhiễm và áp xe.
- Nhiễm trùng huyết: Khi cơ thể bị nhiễm trùng lan rộng, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu và lan đến tuyến tiền liệt, gây ra tình trạng áp xe.
- Phì đại lành tính tuyến tiền liệt: Phì đại tuyến tiền liệt làm cản trở dòng chảy của nước tiểu, dẫn đến ứ đọng và nhiễm trùng, từ đó có thể phát triển thành ổ áp xe.
- Sinh thiết tuyến tiền liệt: Quá trình sinh thiết có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu không được thực hiện trong điều kiện vô trùng nghiêm ngặt, dẫn đến nguy cơ áp xe.
Những yếu tố trên đều có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc các tác nhân gây bệnh khác phát triển trong tuyến tiền liệt, dẫn đến viêm nhiễm và hình thành áp xe nếu không được điều trị kịp thời.
Khi nào nên đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị?
Bạn nên đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị áp xe tuyến tiền liệt nếu có các triệu chứng sau:
- Đau vùng chậu hoặc dưới thắt lưng kéo dài.
- Khó khăn khi đi tiểu như tiểu đau, tiểu rắt, hoặc dòng nước tiểu yếu.
- Sốt cao kèm ớn lạnh, dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng.
- Tiểu ra máu hoặc mủ.
- Đau khi xuất tinh.
- Mệt mỏi, suy nhược toàn thân.

Người bệnh nên đến gặp bác sĩ ngay khi cảm nhận những biểu hiện bất thường ở vùng thân dưới và đường tiểu
Phương pháp chẩn đoán bệnh áp xe tuyến tiền liệt
Một số phương pháp phổ biến dùng để chẩn đoán bệnh áp xe tiền liệt tuyến:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện thăm khám trực tiếp vùng chậu và tuyến tiền liệt qua đường trực tràng để kiểm tra các dấu hiệu bất thường như sưng, đau hoặc bất kỳ khối u nào. Phương pháp này giúp xác định các triệu chứng liên quan đến áp xe tuyến tiền liệt.
- Xét nghiệm: Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh xét nghiệm máu và nước tiểu để phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng. Kết quả xét nghiệm giúp đánh giá mức độ viêm và xác định vi khuẩn gây bệnh, dựa vào đó bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.
- Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm qua trực tràng (TRUS) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) giúp quan sát chi tiết tuyến tiền liệt. Những hình ảnh này giúp bác sĩ phát hiện ổ áp xe (nếu có) và đánh giá mức độ tổn thương của tuyến tiền liệt. (2)
Cách điều trị áp xe tiền liệt tuyến
Quá trình điều trị áp xe tiền liệt tuyến thường bao gồm hai phương pháp chính là điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa.
1. Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa thường được áp dụng khi tình trạng áp xe chưa quá nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng và kiểm soát tình trạng viêm. Thời gian điều trị bằng kháng sinh có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể được chỉ định sử dụng thêm thuốc giảm đau và thuốc chống viêm để giảm các triệu chứng như đau và sưng. Trong một số trường hợp, nếu áp xe có kích thước nhỏ và đáp ứng tốt với thuốc, điều trị nội khoa cũng có thể kiểm soát được bệnh.
2. Điều trị ngoại khoa
Khi ổ áp xe đã lớn hoặc không đáp ứng phương pháp điều trị nội khoa, bệnh nhân cần được phẫu thuật hoặc can thiệp ngoại khoa. Phương pháp phổ biến nhất là dẫn lưu áp xe qua đường trực tràng. Quá trình này giúp loại bỏ mủ và giảm áp lực lên tuyến tiền liệt, từ đó cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Trong trường hợp nghiêm trọng, người bệnh cần thực hiện phẫu thuật mở để loại bỏ hoàn toàn ổ áp xe.
Áp dụng phương pháp điều trị nào phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của người bệnh, bao gồm kích thước và vị trí của áp xe, cũng như phản ứng của cơ thể với bước điều trị ban đầu. Phối hợp giữa điều trị nội khoa và ngoại khoa thường mang lại hiệu quả tốt nhất, giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng và giảm nguy cơ tái phát. (3)
Cách chăm sóc người bị bệnh áp xe tuyến tiền liệt
Chăm sóc người bị bệnh áp xe tuyến tiền liệt cần phải kiên nhẫn và nắm rõ một số thông tin cần thiết để hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số cách chăm sóc bạn cần biết:
- Tuân thủ liệu trình điều trị: Đảm bảo rằng người bệnh tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bao gồm việc uống thuốc kháng sinh đầy đủ và đúng giờ, nhằm giúp tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng và ngăn chặn bệnh tiến triển. Nếu có chỉ định điều trị ngoại khoa, hãy sắp xếp để người bệnh được phẫu thuật hoặc dẫn lưu áp xe đúng thời gian quy định.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Trong quá trình chăm sóc, cần thường xuyên quan sát và theo dõi các triệu chứng của người bệnh. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sốt cao, đau nhiều hơn hoặc cảm giác khó tiểu tăng lên, cần báo ngay cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.
- Chăm sóc dinh dưỡng: Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Người bệnh nên được cung cấp chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch. Nên khuyến khích người bệnh uống nhiều nước để hỗ trợ quá trình đào thải vi khuẩn qua đường tiểu, đồng thời hạn chế các thực phẩm kích thích như rượu, cà phê và đồ ăn cay nóng.
- Hỗ trợ trong sinh hoạt hằng ngày: Người bị áp xe tuyến tiền liệt có thể gặp khó khăn trong việc di chuyển và sinh hoạt do đau đớn. Trong một số trường hợp, họ cần được hỗ trợ trong các hoạt động như đi lại, vệ sinh cá nhân,… Đảm bảo người bệnh có giấc ngủ đủ và thoải mái, vì giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe.
- Tạo môi trường sống thoải mái: Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát và thoải mái giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Tránh để họ tiếp xúc với môi trường có nguy cơ nhiễm trùng cao, đặc biệt là khi hệ miễn dịch đang bị suy yếu.

Người bệnh nên uống nhiều nước để thúc đẩy đào thải vi khuẩn qua đường tiểu
Cách phòng ngừa áp xe tuyến tiền liệt
Áp xe tuyến tiền liệt là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách áp dụng các biện pháp chăm sóc sức khỏe phù hợp. Dưới đây là một số cách giúp ngăn ngừa nguy cơ phát triển áp xe tiền liệt tuyến:
- Duy trì vệ sinh cá nhân tốt: Giữ vệ sinh sạch sẽ cho cơ thể, nhất là bộ phận sinh dục là bước đầu tiên và quan trọng nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng tuyến tiền liệt. Vi khuẩn từ môi trường bên ngoài dễ dàng xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua niệu đạo nếu không duy trì thói quen vệ sinh tốt.
- Uống đủ nước: Uống nhiều nước giúp duy trì dòng chảy của nước tiểu, từ đó hỗ trợ loại bỏ vi khuẩn khỏi đường tiết niệu và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng. Nước cũng giúp làm loãng nước tiểu, giảm nguy cơ hình thành sỏi và các chất cặn bã gây viêm.
- Đi tiểu thường xuyên: Không nên nhịn tiểu lâu, vì có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trong bàng quang và lan sang tuyến tiền liệt. Hãy cố gắng đi tiểu ngay khi có nhu cầu để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đối với nam giới trên 50 tuổi hoặc những người có tiền sử viêm tuyến tiền liệt, kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu viêm nhiễm hoặc các vấn đề về tuyến tiền liệt, từ đó có thể điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng như áp xe.
- Quản lý bệnh lý nền: Những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh thận hoặc các bệnh lý làm suy giảm hệ miễn dịch nên cố gắng kiểm soát tốt tình trạng bệnh. Kiểm soát đường huyết ổn định và điều trị các bệnh lý nền là cách hiệu quả để giảm nguy cơ viêm nhiễm dẫn đến áp xe.
- Hạn chế các yếu tố rủi ro: Tránh hoặc hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá và cà phê. Những chất này có thể làm kích thích tuyến tiền liệt và tăng nguy cơ viêm nhiễm. Ngoài ra, hãy giữ lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối và tập thể dục đều đặn để tăng cường hệ miễn dịch.
- Cẩn trọng khi thực hiện các thủ thuật y tế: Nếu cần phải thực hiện các thủ thuật y tế như sinh thiết tuyến tiền liệt hay đặt ống thông tiểu, hãy đảm bảo thực hiện tại các cơ sở y tế hoặc bệnh viện uy tín, tuân thủ các quy trình vô trùng nghiêm ngặt để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Hiện nay, sử dụng các tinh chất từ thiên nhiên trong hỗ trợ điều trị và phòng ngừa các vấn đề về tuyến tiền liệt đang dần trở thành một xu hướng phổ biến trong y học hiện đại. Các nghiên cứu sinh học phân tử đã giúp các nhà khoa học hàng đầu tại Mỹ phát triển sản phẩm viên uống Fodex, với công thức kết hợp ba tinh chất quý giá từ thiên nhiên là Pygeum Africanum, Saw Palmetto và Pumpkin seed cùng các dưỡng chất khác.
Fodex được thiết kế để hỗ trợ giảm các triệu chứng rối loạn đường tiểu dưới, bao gồm tình trạng tiểu đêm, tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu không kiểm soát, khó tiểu, tiểu ngắt quãng và tiểu kéo dài. Sản phẩm có thể hỗ trợ tăng cường tốc độ dòng nước tiểu, giảm thiểu tình trạng nước tiểu còn sót lại trong bàng quang và chống viêm mãn tính ở tuyến tiền liệt, ngăn chặn tiến triển các bệnh lý liên quan. Bên cạnh đó, Fodex còn hỗ trợ cải thiện sức khỏe nam giới, giúp nâng cao phong độ và cải thiện chất lượng cuộc sống một cách toàn diện.

Viên uống Fodex có thể hỗ trợ giảm các triệu chứng liên quan đến các vấn đề về đường tiểu dưới
Áp xe tuyến tiền liệt là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cần theo dõi đặc biệt và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng đúng phương pháp điều trị, kết hợp với các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, có thể giúp kiểm soát bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống. Duy trì lối sống lành mạnh, khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe tuyến tiền liệt.
- Reddivari, A. K. R., & Mehta, P. (2023, May 8). Prostatic abscess. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551663/
- Prostate abscess. (n.d.). Saint Luke’s Health System. https://www.saintlukeskc.org/health-library/prostate-abscess
- Ravichandran, K., Munien, K., Sivabalan, P., Wang, Y. G., & Desai, D. (2024). Prostatic abscesses: clinical insights, diagnosis and management. Trends in Urology & Men S Health, 15(1), 6–10. https://doi.org/10.1002/tre.951