Bệnh vôi hóa tuyến tiền liệt là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu?
Vôi hóa tuyến tiền liệt là vấn đề thường gặp liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh vôi hóa tuyến tiền liệt không gây ra triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, bạn nên tìm hiểu các dấu hiệu tiềm ẩn, nguy cơ và nguyên nhân vôi hóa tuyến tiền liệt để chủ động phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
Vôi hóa tuyến tiền liệt là gì?
Vôi hóa tuyến tiền liệt là sự tích tụ canxi bất thường trong tuyến tiền liệt. Hầu hết các trường hợp bệnh vôi hóa tuyến tiền liệt đều không gây ra triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện qua các xét nghiệm hình ảnh như phim siêu âm, x-quang.
Một trong những cơ chế chính gây ra vôi hóa tuyến tiền liệt được cho là do quá trình vôi hóa và sự kết tủa của dịch tiết tuyến tiền liệt (thể amylacea). Bệnh lý này hiếm gặp ở trẻ em và độ tuổi dưới 40, phổ biến hơn ở những người trên 50 tuổi. Số lượng và kích thước nốt vôi tăng lên theo độ tuổi. (1)
Dấu hiệu vôi hóa tiền liệt tuyến
Các triệu chứng vôi hóa tiền liệt tuyến không thể hiện rõ ràng, nhưng vẫn có một số dấu hiệu có thể giúp nhận biết như tiểu khó, tiểu buốt, cảm giác nóng rát khi tiểu, tiểu nhiều lần (đặc biệt là vào ban đêm), đau ở bụng và vùng hông chậu, đau trực tràng và dương vật, khó chịu ở tinh hoàn, dương vật, cảm giác đau sau quan hệ,…
Người bệnh có thể xuất hiện một hoặc đồng thời nhiều triệu chứng. Tuy nhiên, do triệu chứng bệnh vôi hóa tuyến tiền liệt tương tự các bệnh lý liên quan đến đường tiết niệu khác nên rất khó chẩn đoán chính xác, nếu không có các xét nghiệm hình ảnh.

Triệu chứng vôi hóa tuyến tiền liệt thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý liên quan tuyến tiền liệt khác.
Nguyên nhân vôi hóa tuyến tiền liệt
Vôi tuyến tiền liệt xuất phát từ quá trình tích tụ canxi ở tuyến tiền liệt và được cho là tình trạng lành tính ở nam giới. Cho đến hiện nay, nguyên nhân vôi hóa tuyến tiền liệt vẫn chưa thể xác định chính xác. Tuy nhiên, thông qua các nghiên cứu cho thấy, đây là bệnh lý thường gặp ở nam giới lớn tuổi, đặc biệt ở những người có tiền sử bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt như phì đại lành tính tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt,…
Ngoài ra, vôi tiền liệt tuyến có thể hình thành sau quá trình viêm tuyến tiền liệt. Các phản ứng xơ hóa tại tuyến tiền liệt thường xảy ra sau quá trình viêm dẫn đến hình thành các điểm vôi hóa hoặc ống tiền liệt tuyến bị tắc nghẽn do tích tụ dịch. Kết quả cuối cùng là hình thành các nốt vôi hoặc sỏi trong tuyến tiền liệt.
Bệnh vôi hóa tiền liệt tuyến có nguy hiểm không?
Các nốt sỏi trong tuyến tiền liệt thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, nếu các nốt sỏi tăng kích thước hoặc gây nhiễm khuẩn tuyến tiền liệt sẽ dẫn đến nhiều biến chứng đáng lo ngại:
1. Viêm tuyến tiền liệt mãn tính
Vôi tuyến tiền liệt tăng kích thước và gây chèn ép lên đường dẫn nước tiểu, khiến cho nước tiểu bị ứ đọng và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây viêm nhiễm. Viêm tuyến tiền liệt có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh như cảm giác không thoải mái khi đi tiểu, có máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch, tiểu đục và đau khi xuất tinh. Viêm tuyến tiền liệt mãn tính thường kéo dài, khó điều trị dứt điểm và dễ tái phát.
2. Giảm khả năng sinh sản
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính kéo dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh dịch, dẫn đến số lượng và chất lượng tinh dịch bị giảm sút đáng kể. Lượng tinh dịch giảm đồng nghĩa với việc môi trường nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng không thể đảm bảo, điều này có thể làm chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
3. Suy giảm chức năng thận
Vôi hóa tuyến tiền liệt có thể dẫn đến nhiễm khuẩn đường tiết niệu và nếu không nhanh chóng điều trị sẽ gây ảnh hưởng ngược dòng lên hệ thống tiết niệu. Nghiêm trọng hơn, quá trình viêm có thể tiến triển đến viêm đài bể thận, gây ảnh hưởng đến chức năng thận, về lâu dài bệnh lý này có nguy cơ dẫn đến suy thận.
4. Hình thành sỏi bàng quang
Tương tự như cơ chế gây viêm tuyến tiền liệt, các nốt vôi tiền liệt tuyến cũng làm tăng nguy cơ hình thành sỏi bàng quang. Sỏi bàng quang không những khiến cho người bệnh khó chịu, đau đớn mà còn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác như tắc nghẽn đường tiểu, gây áp lực lên thận và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống tiết niệu.
Cách chẩn đoán bệnh vôi hóa tuyến tiền liệt
Vì các dấu hiệu của vôi hóa tuyến tiền liệt rất khó nhận biết thông qua xét nghiệm máu hay nước tiểu, nên chỉ có thể sử dụng các biện pháp chẩn đoán hình ảnh để xác định các nốt vôi hóa. Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện các biện pháp chẩn đoán như siêu âm, chụp X-quang, CT scan, thậm chí có thể thực hiện sinh thiết tuyến tiền liệt nếu cần thiết.
Siêu âm giúp phát hiện các nốt vôi hóa trong tuyến tiền liệt thông qua hình ảnh siêu âm. Phim X-quang và CT scan cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, giúp xác định vị trí và kích thước của các nốt vôi hóa. Sinh thiết tuyến tiền liệt là phương pháp lấy mẫu mô từ tuyến tiền liệt để phân tích, giúp loại trừ các bệnh lý khác như ung thư. (2)

Vôi hóa tiền liệt tuyến thường được nhận biết thông qua các chẩn đoán hình ảnh.
Điều trị vôi tuyến tiền liệt như thế nào?
Bác sĩ sẽ chỉ định điều trị vôi hóa tuyến tiền liệt dựa vào tình trạng cụ thể của từng người bệnh. Nếu nốt vôi hóa không quá lớn và không gây biến chứng nghiêm trọng, người bệnh không cần can thiệp các phương pháp điều trị đặc biệt mà chỉ cần phòng ngừa và ngăn chặn các nốt vôi hóa gia tăng kích thước.
Trong trường hợp vôi tuyến tiền liệt gây biến chứng viêm tuyến tiền liệt, người bệnh có thể được điều trị bằng các phương pháp sau:
1. Điều trị nội khoa
- Sử dụng thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh dạng uống thường có hiệu quả tốt trong điều trị viêm tuyến tiền liệt cấp tính. Đối với viêm tuyến tiền liệt mãn tính, điều trị bằng thuốc kháng sinh sẽ khó khăn hơn do vi khuẩn kháng thuốc đã phát triển sau quá trình bệnh tái phát nhiều lần, đồng thời kháng sinh cũng khó thâm nhập trực tiếp vào tuyến tiền liệt trong trường hợp này.
Lưu ý: Kháng sinh chỉ có thể tiêu diệt vi khuẩn trong trường hợp viêm tuyến tiền liệt, thuốc không giải quyết vấn đề vôi hóa.
- Vật lý trị liệu: Vật lý trị liệu bao gồm xoa bóp tại chỗ và siêu âm trị liệu có tác dụng tăng cường lưu thông máu tại tuyến tiền liệt, hỗ trợ kháng sinh đường uống phát huy hiệu quả hơn. Vật lý trị liệu cũng giúp giảm tắc nghẽn tuyến, giảm nguy cơ nhiễm trùng và thông tuyến bị tắc. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp hỗ trợ vì không thể tiêu diệt vi khuẩn triệt để.
2. Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật loại bỏ vôi tuyến tiền liệt có thể được chỉ định khi nốt vôi có kích thước lớn và gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Điều trị ngoại khoa cũng có thể được áp dụng khi nốt vôi gây viêm tuyến tiền liệt tái đi tái lại và không đáp ứng các phương pháp điều trị nội khoa. Trong trường hợp nghi ngờ có tế bào ác tính, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh sinh thiết. Tuỳ thuộc vào tình trạng cụ thể của người bệnh, các bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp nội soi hoặc mổ mở để điều trị.
Xem thêm: Cách điều trị vôi hóa tuyến tiền liệt hiệu quả.
Chế độ sinh hoạt hỗ trợ điều trị và phòng tránh vôi hóa tuyến tiền liệt
Để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa vôi hóa tuyến tiền liệt, bạn nên áp dụng những biện pháp sau:
- Uống đủ nước giúp hệ tiết niệu hoạt động hiệu quả và giảm nguy cơ tạo sỏi.
- Hạn chế sử dụng rượu, bia, cà phê, thuốc lá và các chất kích thích.
- Duy trì đời sống tình dục điều độ có thể giúp hạn chế tắc nghẽn tuyến tiền liệt.
- Tập thể dục mỗi ngày và ưu tiên các bài tập tốt cho vùng chậu như đi bộ, yoga,… giúp cải thiện lưu thông máu và sức khỏe tổng thể.
Ngoài việc thay đổi lối sống và ăn uống, bạn có thể sử dụng các tinh chất thiên nhiên để hỗ trợ cải thiện và phòng ngừa các bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt. Các nhà khoa học Mỹ đã phát triển viên uống Fodex, bao gồm chiết xuất từ các nguyên liệu thiên nhiên quý hiếm như Pygeum Africanum, Saw Palmetto và Pumpkin Seed,… Viên uống đặc biệt hiệu quả nhờ vào ba cơ chế tác động:
- Làm giãn cơ trơn của tuyến tiền liệt và điều hòa hoạt động của bàng quang, giúp cải thiện chức năng tiểu tiện.
- Kìm hãm tăng trưởng, ức chế tăng sinh các tế bào tuyến tiền liệt và mô đệm xung quanh, qua đó giảm thiểu nguy cơ phì đại tiền liệt tuyến.
- Hỗ trợ chống viêm, giúp giảm tình trạng viêm tại tuyến tiền liệt.

Fodex – Viên uống hỗ trợ phòng ngừa các bệnh liên quan tuyến tiền liệt.
Vôi hóa tuyến tiền liệt thường không gây nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe, nhưng đây có thể là nguyên nhân gây nhiễm khuẩn dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng khác. Để phòng bệnh vôi tiền liệt tuyến, bạn hãy thay đổi lối sống, ăn uống lành mạnh hơn và thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để nhanh chóng phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt.
1. Jones, J., & Knipe, H. (2013). Prostatic calcification. Radiopaedia.org. https://doi.org/10.53347/rid-26086
2. Singh, S., Martin, E., Tregidgo, H. F. J., Treeby, B. E., & Bandula, S. (2021). Prostatic calcifications: Quantifying occurrence, radiodensity, and spatial distribution in prostate cancer patients. Urologic Oncology, 39(10), 728.e1-728.e6. https://doi.org/10.1016/j.urolonc.2020.12.028