12+ cách điều trị phì đại tiền liệt tuyến được bệnh viện áp dụng

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt không chỉ ảnh hưởng xấu đến sinh hoạt, công việc, cuộc sống mà để lâu không điều trị có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vậy điều trị phì đại tiền liệt tuyến bằng cách nào? Cùng chuyên gia tìm hiểu các cách điều trị phì đại tuyến tiền liệt và phân tích ưu, nhược điểm của mỗi phương pháp qua bài viết dưới đây.

Biến chứng của phì đại lành tính tuyến tiền liệt

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt thường biểu hiện với 2 nhóm triệu chứng là bế tắc đường tiểu dưới và kích thích bàng quang. Các triệu chứng gây khó chịu cho người bệnh như: tiểu chậm, tiểu không thành dòng, cảm giác đi tiểu không hết, tiểu bị ngắt quãng giữa dòng, không nhịn tiểu được khi mắc tiểu, tia nước tiểu yếu, phải rặn khi đi tiểu, tiểu đêm, nhiều lần, tiểu gấp, tiểu không kiểm soát… Bản chất phì đại tuyến tiền liệt là lành tính, tuy nhiên nếu bệnh không được can thiệp sớm sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm như:

1. Ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc

Các triệu chứng của đường tiểu dưới khiến nam giới rơi vào tình trạng mệt mỏi, căng thẳng, tự ti, ngại giao tiếp, thường xuyên mất ngủ, thiếu ngủ, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, công việc và học tập.

2. Rối loạn chức năng sinh lý

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt kéo dài có thể gây rối loạn chứng năng sinh lý với các triệu chứng như rối loạn cương dương, giảm ham muốn… nam giới dần đánh mất bản lĩnh và phong độ vốn có.

Rối loạn chức năng sinh lý mà một trong những biến chứng của phì đại lành tính tuyến tiền liệt

3. Nhiễm khuẩn đường tiết niệu

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt sẽ phát triển theo thời gian làm cho tình trạng chèn ép đường tiết niệu dưới tăng dần dẫn đến tình trạng ứ đọng nước tiểu trong bàng quang, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây ra các bệnh lý như: viêm đường tiết niệu, viêm bàng quang, viêm tuyến tiền liệt, viêm tinh hoàn – mào tinh hoàn… Đặc biệt, sự trào ngược nước tiểu lên thận có thể gây viêm thận, viêm bể thận ngược dòng, nguy hiểm hơn có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết đe dọa đến tính mạng người bệnh.

4. Tổn thương bàng quang

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt tiến triển ảnh hưởng đến đường tiểu dưới và nếu không được can thiệp sớm khiến bàng quang phải chịu đựng tình trạng ứ đọng nước tiểu trong khoảng thời gian dài, dẫn đến việc suy yếu cơ bàng quang. Biến chứng này không được điều trị hoặc điều trị không hoàn toàn có thể tăng nguy cơ tạo sỏi bàng quang, túi thừa bàng quang.

5. Tổn thương thận

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt khiến nước tiểu không thoát ra ngoài hết mà ứ đọng lại, lâu ngày ảnh hưởng đến chức năng thận, làm suy giảm chức năng thận và có thể gây suy thận nếu không can thiệp kịp thời.

6. Tăng gánh nặng cho nhiều bệnh lý khác

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt không chỉ ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý, suy giảm sức khỏe tình dục, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm mà còn tăng gánh nặng cho các bệnh lý toàn thân (nếu người bệnh mắc phải) như: tăng huyết áp, bệnh tim mạch, chấn thương…

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt có thể chữa khỏi không?

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt có thể điều trị ổn định, hiệu quả mà không để lại các biến chứng nguy hiểm, nếu người bệnh điều trị sớm và đúng phác đồ. Do đó, điều quan trọng khi gặp các triệu chứng rối loạn tiểu tiện, nam giới nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và điều trị sớm.

Cách điều trị phì đại tiền liệt tuyến

Sau khi được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán kích thước tuyến tiền liệt, mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe, người bệnh sẽ được bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị thích hợp. Một số cách điều trị phì đại tuyến tiền hiện nay như:

1. Thay đổi lối sống và luyện tập

Nếu chưa có tình trạng tắc nghẽn nặng, triệu chứng đường tiểu dưới chưa xuất hiện, và các chỉ số xét nghiệm cận lâm sàng ở mức bình thường hoặc nhẹ thì cần theo dõi định kỳ 6-12 tháng. Đặc biệt, chú ý thay đổi lối sống, sinh hoạt và thực hiện các bài tập hỗ trợ đường tiểu như:

• Kỹ thuật tiểu đôi (double-voiding technique): Sau khi đi tiểu xong, cố gắng đợi 1 lát cho đến khi thấy nước tiểu chảy ra lại.
• Tập cách giữ nước tiểu: Khi cảm thấy buồn tiểu, hãy cố gắng nhịn tiểu vài phút trước khi vào nhà vệ sinh. Ở tuần đầu tiên, bạn hãy tập nhịn tiểu 5 phút và nhịn thêm 10 phút ở tuần thứ 2, cứ thế ở tuần thứ 3 bạn phải đặt mục tiêu nhịn thêm 15 phút.
• Bài tập Kegel: Bài tập Kegel giúp tăng cường hỗ trợ bàng quang và cải thiện khả năng kiểm soát dòng nước tiểu. Vị trí cơ sàn chậu được xác định bằng cách thử ngưng tiểu khi đang tiểu, dòng nước tiểu được ngưng bởi nhóm cơ sàn chậu khép chặt lại. Bạn cần thắt chặt tương tự như vậy và giữ khoảng 10-15 giây, lặp lại động tác 4-5 lần. Khi bạn đã quen với động tác này và cơ sàn chậu khỏe hơn, có thể tăng số 20-40 lần và thực hiện 2-3 lần/ngày.

Ngoài ra, người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt cần duy trì thói quen tập luyện thể dục, thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày. Đồng thời, hạn chế uống nhiều nước, cà phê, rượu bia, thuốc lá và các chế phẩm từ sữa. (1)

Có thể bạn quan tâm: Phì đại tuyến tiền liệt kiêng ăn uống gì? Nên ăn gì?

2. Điều trị bằng thuốc

a. Các thuốc nội tiết

Trường hợp phì đại lành tính tuyến tiền liệt nhẹ, điều trị nội khoa bằng các loại thuốc có thể hiệu quả tốt. Cụ thể:

• Thuốc chẹn thụ thể alpha: Loại thuốc thường dùng là alfuzosin và tamsulosin, nhóm thuốc này có tác dụng làm giãn cơ trơn của tuyến tiền liệt.
• Thuốc ức chế phosphodiesterase-5: Loại thuốc được khuyến cáo là tadalafil. Nhóm thuốc được dùng chủ yếu để điều trị rối loạn cương dương và cũng dùng để giảm những triệu chứng của đường tiết niệu. Nhóm thuốc này hoạt động bằng cách làm giãn cơ trơn ở đường tiểu dưới.
• Thuốc ức chế 5-alpha reductase: Loại thuốc này gồm dutasteride và finasteride, có khả năng hạn chế sự sản xuất DHT, là thể hoạt động của hormone sinh dục nam, tác động kích thích sự phát triển và nhân lên của tế bào tuyến tiền liệt.
• Kết hợp nhiều loại thuốc: Bác sĩ có thể chỉ định phối hợp nhiều loại thuốc mang lại hiệu quả điều trị cao hơn so với việc chỉ định dùng một loại thuốc. Một số loại thuốc có thể kết hợp sử dụng như: finasteride và doxazosin, dutasteride và tamsulosin, nhóm chẹn thụ thể alpha và antimuscarinic. (2)

Xem thêm: 6 thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt được bác sĩ kê đơn

Ở giai đoạn nhẹ của phì đại lành tính tuyến tiền liệt, điều trị nội khoa bằng các loại thuốc có thể hiệu quả.

b. Cải thiện phì đại tuyến tiền liệt bằng thảo dược

Dầu cọ lùn (Saw palmetto) được chiết xuất từ quả cây cọ lùn, từ lâu đã được biết đến trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến đường tiết niệu và sinh sản, trong đó có phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Cụ thể, hoạt chất phytosterol trong thảo dược này khả năng ức chế hoạt động của dihydrotestosterone (DHT), nhờ đó, hạn chế sự phát triển của u xơ phì đại lành tính tiền liệt tuyến.

Ngoài ra, thảo dược này còn hỗ trợ làm giãn cơ trơn cổ bàng quang và cơ trơn tuyến tiền liệt, từ đó giúp cải thiện tình trạng tắc nghẽn niệu đạo và giảm triệu chứng tiểu buốt, tiểu khó, tiểu rắt, bí tiểu…

Hạt bí ngô (Pumpkin Seeds) chứa hoạt chất Delta 7-phytosterol có khả năng ức chế enzym 5 alpha reductase, giúp giảm dihydrotestosterone (DHT), nhờ đó hỗ trợ giảm kích thước tuyến tiền liệt và cải thiện các triệu chứng khó chịu như tiểu khó, tiểu đêm, tiểu không tự chủ… Ngoài ra, hạt bí ngô còn chứa các chất chống oxy hóa giúp chống viêm và phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt.

Anh đào châu phi (Pygeum africanum) được dùng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt, giảm các triệu chứng rối loạn tiểu tiện như: tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ, tiểu són, tiểu khó… (3)

Rễ cây tầm ma (Urtica dioica) có nhiều hoạt chất như phytosterol, ligna, polysaccharide… giúp làm giảm các triệu chứng của phì đại lành tính tuyến tiền liệt, gia tăng tốc độ dòng nước tiểu, giảm thể tích tuyến tiền liệt và lượng nước tiểu tồn đọng, cải thiện chất lượng sống của người bệnh.

Cây liễu gai lá nhỏ (Epilobium parviflorum) chứa các hoạt chất chống viêm và chống oxy hóa cao, hỗ trợ cải thiện các triệu chứng khó chịu đường tiểu dưới do phì đại lành tính tuyến tiền liệt.

Cây cứt lợn (Ageratum conyzoides) chứa các thành phần như sterol, flavonoid, coumarin, lignans giúp duy trì sức khỏe tuyến tiền liệt và cải thiện các vấn đề liên quan đến đường niệu.

c. Phương pháp hỗ trợ cải thiện và phòng ngừa phì đại tuyến tiền liệt hiệu quả, an toàn từ Fodex

Theo NGND.GS.TS.Trần Quán Anh, Tổng thư ký Hội Tiết niệu – Thận học Việt Nam, kể từ thập niên 90, y học nhìn nhận bệnh phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý lành tính nên chú trọng điều trị nội khoa. Điều trị nội khoa vừa có thể giải quyết tốt các triệu chứng, vừa giảm sự tiến triển của bệnh, lại tránh được những rủi ro do phẫu thuật. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, 77% bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt lành tính có liên quan tình trạng viêm mạn tính. Do vậy, cơ chế chống viêm trở thành một trong những mục tiêu chính của các thuốc điều trị hiện nay.

Gần đây, ứng dụng nghiên cứu sinh học phân tử tế bào mới nhất các nhà khoa học Mỹ đã cho ra đời viên uống Fodex sản xuất tại Mỹ, với các chiết xuất thiên nhiên quý, đặc biệt 3 tinh chất vàng(*) Pygeum Africanum, Saw Palmetto và Pumpkin Seed mang lại hiệu quả hỗ trợ:

• Tiểu tiện thông suốt, tự chủ: Giúp cải thiện các rối loạn tiểu tiện do phì đại lành tính tuyến tiền liệt như: tiểu gấp, tiểu khó, tiểu không tự chủ, tiểu rắt (tiểu són), tiểu đêm…
• Cải thiện hiệu quả phì đại tuyến tiền liệt: Hỗ trợ hạn chế sự phát triển của u xơ phì đại tuyến tiền liệt lành tính.
• Duy trì phong độ đàn ông, tận hưởng cuộc sống: Tiểu tiện thông suốt nhờ cải thiện tốt phì đại lành tính tuyến tiền liệt, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, duy trì phong độ và bản lĩnh đàn ông.

So sánh Fodex với các loại thuốc điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt

2. Chữa phì đại tiền liệt tuyến bằng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu hoặc phẫu thuật

Một số thủ thuật từ phẫu thuật phì đại tuyến tiền liệt mở đến xâm lấn tối thiểu giúp giải quyết nhanh triệu chứng khó chịu của bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt đang được áp dụng hiện nay như:

• Phẫu thuật mở bóc nhân tuyến tiền liệt: Khi tuyến tiền liệt phì đại có kích thước lớn hơn 80 ml, hoặc có sỏi và túi thừa bàng quang, sẽ được chỉ định phẫu thuật mở thông qua vết mổ trên cơ thể như ngả bàng quang, ngả sau xương mu…
  Tuy nhiên, phương pháp này có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như chảy máu, nhiễm khuẩn, hẹp cổ bàng quang, tiểu không tự chủ, phóng tinh ngược dòng…
• Cắt đốt nội soi qua đường niệu đạo: Để thực hiện phương pháp này bác sĩ cần có thiết bị máy cắt đốt nội soi. Sau khi gây mê, bác sĩ sẽ đưa dụng cụ cắt đốt nội soi vào niệu đạo qua dương vật. Kỹ thuật này giúp giảm nhanh các triệu chứng phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
• Bốc hơi tuyến tiền liệt qua niệu đạo: Phương pháp này là một cải tiến của kỹ thuật cắt đốt nội soi tiêu chuẩn, bốc hơi tuyến tiền liệt qua niệu đạo sử dụng các điện cực lớn hơn với cường độ điện mạnh hơn. Tỷ lệ chảy máu sau mổ và biến chứng hấp thu nước giảm hơn cắt đốt nội soi chuẩn, nhưng tỷ lệ rối loạn cương dương sau phẫu thuật được ghi nhận là nhiều hơn.

3. 6 phương pháp phẫu thuật can thiệp khi bệnh nặng

Ở giai đoạn nặng bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật, tuy nhiên cần cân nhắc kỹ với bác sĩ chuyên khoa trước khi đưa ra quyết định phẫu thuật

• Bốc hơi hoặc cắt đốt nội soi bằng laser: Kỹ thuật này dùng laser để làm bốc hơi hoặc cắt đốt tuyến tiền liệt phì đại qua ngả niệu đạo. Hai phương pháp này cho phép vừa lấy đi tổ chức mô tuyến vừa hạn chế tình trạng hấp thu nước. Tuy nhiên, chi phí của kỹ thuật này khá đắt và cuộc phẫu thuật kéo dài.
• Cắt mở cổ bàng quang – tuyến tiền liệt qua nội soi: Bác sĩ sẽ tiến hành rạch 2 đường ở vị trí 5 giờ và 7 giờ, vị trí từ cổ bàng quang đến gần lồi tinh và sâu tới vỏ tuyến tiền liệt. Phương pháp này thường được áp dụng cho những khối phì đại nhỏ ở những nam giới còn trẻ, cho kết quả tương tự cắt đốt nội soi tiêu chuẩn, với ưu điểm là tỉ lệ phóng tinh ngược dòng sau phẫu thuật thấp..

Các phương pháp ít xâm lấn khác:

• Nhiệt liệu pháp: Kỹ thuật này giúp làm đông đặc và hoại tử các tế bào tuyến tiền liệt. Hiện nay có nhiều kỹ thuật khác nhau: đốt bằng laser, nhiệt vi ba qua niệu đạo, cắt bằng kim qua niệu đạo.
• Dụng cụ đặt niệu đạo (stent): Thường áp dụng cho những trường hợp chống chỉ định phẫu thuật. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này không cao và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
• Điều trị bằng hơi nước, điều trị bằng tia nước, đặt dụng cụ nitinol tạm thời: Các phương pháp này hiện đang được nghiên cứu nhằm hạn chế xâm lấn tối thiểu trong quá trình điều trị.
• Nút mạch điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt: Phương pháp này sử dụng ống thông nhỏ đi trong lòng mạch máu để tiếp cận động mạch tuyến tiền liệt và bơm chất gây tắc để ngắt nguồn nuôi dưỡng khối phì đại. (4)

Xem thêm: Có nên mổ phì đại tuyến tiền liệt

So sánh các phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt

Mỗi phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt đều có ưu và nhược điểm riêng, việc tìm hiểu rõ từng ưu, nhược điểm giúp bạn có cái nhìn tổng quát và sớm đưa ra quyết định lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất:

Lưu ý khi điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt

Để đảm bảo an toàn và đem lại hiệu quả điều trị cao, người bệnh cần lưu ý:

• Điều trị bằng thuốc

Người bệnh cần kiểm soát sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng trong thời gian điều trị bệnh bằng thuốc: hạn chế uống vào buổi tối; hạn chế caffeine, rượu; bổ sung nhiều trái cây và rau xanh; tránh nhịn tiểu quá lâu; thể dục thể thao thường xuyên…

• Điều trị phẫu thuật

Sau phẫu thuật, người bệnh cần lưu ý vệ sinh tốt để ngăn ngừa nhiễm trùng và sinh hoạt theo hướng dẫn của bác sĩ; bổ sung nhiều trái cây và rau xanh; hạn chế các món cay nóng, nhiều chất béo, thực phẩm có chứa các chất kích thích; tránh di chuyển bằng xe đạp, xe máy. Trong 3 tháng đầu sau phẫu thuật, người bệnh nên kiêng quan hệ tình dục và tái khám theo chỉ định của bác sĩ.

Xem thêm: Bị phì đại tuyến tiền liệt có nên quan hệ?

Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý lành tính, tuy nhiên nếu không can thiệp kịp thời có thể gây ra các triệu chứng rối loạn đường tiểu dưới làm suy giảm chất lượng cuộc sống và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, ngay khi có dấu hiệu khó chịu đường tiểu dưới như tiểu khó, tiểu đau, tiểu rắt, tiểu không tự chủ, tiểu đêm, tiểu nhiều lần nam giới nên chủ động đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và xét nghiệm, chẩn đoán cũng như có những phương pháp điều trị phì đại tiền liệt tuyến (cách chữa phì đại tiền liệt tuyến) phù hợp.