5 bệnh tiền liệt tuyến nam giới thường gặp phải, dấu hiệu dễ nhận biết

Bệnh lý tiền liệt tuyến không chỉ gây các triệu chứng khó chịu ở đường tiểu dưới mà còn ảnh hưởng đến khả năng sản xuất cũng như hoạt động của tinh trùng. Cùng chuyên gia tìm hiểu về 5 bệnh tiền liệt tuyến nam giới thường gặp, dấu hiệu nhận biết và cách cải thiện hiệu quả.

Bệnh tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt nằm ở dưới bàng quang, bao quanh phần đầu của niệu đạo, có kích thước bằng quả óc chó. Tuyến tiền liệt góp phần sản xuất tinh dịch. Bên cạnh đó, tuyến tiền liệt còn có vai trò kiểm soát nước tiểu.

Bệnh tiền liệt tuyến là những tình trạng bất thường xảy ra tại tuyến tiền liệt như viêm nhiễm, tăng sinh kích thước quá mức, u bướu… ảnh hưởng đến quá trình tiểu tiện của nam giới cũng như khả năng hoạt động của tinh trùng. Có đến 25% nam giới ngoài 50 tuổi gặp vấn đề về tuyến tiền liệt. Tỷ lệ này tăng lên 50% ở nam giới trên 70 tuổi. (1)

Các bệnh tuyến tiền liệt thường gặp

Theo các chuyên gia, có 5 bệnh tiền liệt tuyến nam giới thường gặp phải:

1. Phì đại lành tính tuyến tiền liệt

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt là sự tăng sinh quá mức kích thước của tuyến tiền liệt, gây ra các triệu chứng khó chịu ở đường tiểu và khu vực quanh bàng quang. Mặc dù, phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lý lành tính, không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe người bệnh nhưng lại gây ra các triệu chứng rối loạn tiểu tiện nghiêm trọng. Một số ít trường hợp phải can thiệp bằng ngoại khoa, tình trạng mới được cải thiện.

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt thường bắt nguồn từ 3 nguyên nhân chính:

• Sự tăng DHT (Dihydrotestosterone): Quá trình lão hóa tự nhiên, làm suy giảm nội tiết tố nam testosterone kéo theo sự gia tăng DHT do tăng 5 alpha-reductase. DHT làm gia tăng số lượng tế bào phát sinh từ cả 2 cơ chế là tăng sinh tế bào và giảm quá trình tế bào chết theo chương trình.
• Sự mất cân bằng giữa các hormone giới tính: Giảm chết tế bào theo chương trình khi tỷ lệ estrogen tăng cao so với testosterone.
• Quá trình viêm mạn tính tại tuyến tiền liệt: Rối loạn hoạt động của hệ miễn dịch gây ra hiện tượng viêm mạn tính tại tuyến tiền liệt, tạo ra vòng xoắn bệnh lý làm gia tăng kích thước tuyến tiền liệt cùng với sự tiến triển của các triệu chứng đường niệu dưới. (2)

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt là một trong các bệnh tuyến tiền liệt nam giới thường gặp phải

2. Viêm tuyến tiền liệt

Khi nói đến các bệnh về tuyến tiền liệt phổ biến ở nam giới, không thể không nhắc đến viêm tuyến tiền liệt. Đây là tình trạng viêm cấp tính hoặc mạn tính, tại tuyến tiền liệt do nhiễm khuẩn hoặc không nhiễm khuẩn gây ra. Bệnh thường phát triển nhanh, dẫn đến rối loạn đường tiểu và chức năng sinh lý.

Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến viêm tuyến tiền liệt:

• Viêm tuyến tiền liệt do nhiễm trùng

Viêm tuyến tiền liệt do nhiễm trùng thường xảy ra khi có tình trạng nhiễm trùng ở một số cơ quan lân cận như: Viêm trực tràng, viêm ống dẫn tinh, viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn, viêm đường tiết niệu… Sau đó lan sang tuyến tiền liệt, gây ra tình trạng nhiễm trùng ở cơ quan này. Ngoài ra, viêm tuyến tiền liệt còn do nhiễm trùng qua đường tình dục, xảy ra khi nam giới quan hệ tình dục không an toàn hoặc quan hệ tình dục với nhiều người, khiến đường tiểu bị viêm nhiễm và có thể nhiễm trùng ngược lên tuyến tiền liệt.

• Viêm tuyến tiền liệt không do nhiễm trùng

Chấn thương vùng chậu hoặc người bệnh từng thực hiện phẫu thuật vùng chậu, có thể gây tổn thương, chèn ép thần kinh ở vùng chậu và có thể dẫn đến viêm tuyến tiền liệt.

3. Ung thư tuyến tiền liệt

Ung thư tuyến tiền liệt là sự phát triển bất thường, mất kiểm soát của các tế bào ở tuyến tiền liệt, làm hình thành khối u, dẫn đến ung thư tuyến tiền liệt. Bệnh thường tiến triển âm thầm và hầu như không có biểu hiện ở giai đoạn đầu. Ở giai đoạn sau, khối u tăng trưởng mạnh gây tiểu đau, tiểu ra máu.

Ung thư tuyến tiền liệt nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng tiểu không tự chủ, rối loạn cương dương. Đặc biệt, bệnh có thể gây di căn đến các cơ quan, mạch máu hoặc hệ bạch huyết lân cận. Thậm chí, khối u còn di căn đến xương gây đau và gãy xương. (3)

4. Vôi hóa tuyến tiền liệt (Sỏi tuyến tiền liệt)

Vôi hóa tuyến tiền liệt cũng là bệnh tiền liệt tuyến phổ biến. Bệnh xảy ra do hiện tượng lắng đọng canxi ở tuyến tiền liệt hoặc do quá trình viêm làm tắc nghẽn ống tuyến tiền liệt. Đa phần, vôi hóa không gây ra triệu chứng khó chịu nào cho người bệnh và chỉ được phát hiện tình cờ qua siêu âm hay chụp X – quang.

Một số yếu tố dẫn đến tình trạng vôi hóa tuyến tiền liệt như bị viêm tuyến tiền liệt, phì đại lành tính tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt, sau mổ phì đại hoặc điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Vôi hóa tuyến tiền liệt được đánh giá là bệnh lành tính và gần như không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu kích thước vôi hóa ngày càng lớn có thể gây chèn ép đường tiểu, dẫn đến rối loạn tiểu tiện.

5. Áp xe tuyến tiền liệt

Áp xe tuyến tiền liệt thường xảy ra khi bị viêm nặng do nhiễm khuẩn. Bên trong ổ áp xe chứa đầy mủ gồm mảnh vụn tế bào, xác vi khuẩn và bạch cầu. Áp xe tuyến tiền liệt nếu không được điều trị sớm có thể lây lan sang các cơ quan vùng lân cận như xương chậu, xương cột sống, trực tràng hậu môn… Đặc biệt, bệnh có thể gây nhiễm trùng huyết, dẫn đến tử vong.

Triệu chứng và biểu hiện nhận biết bệnh tiền liệt tuyến như thế nào?

Hầu hết các bệnh tiền liệt tuyến ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng hoặc các triệu chứng không rõ ràng. Các biểu hiện của bệnh chỉ xuất hiện khi bệnh đã tiến triển nặng hoặc gây ra triệu chứng rối loạn đường tiểu dưới. Cụ thể:

• Tiểu khó

Khi tuyến tiền liệt tăng kích thước gây chèn ép lên niệu đạo, nam giới sẽ gặp tình trạng tiểu khó. Người bệnh thường phải rặn mới đi tiểu được, mất nhiều thời gian ở trong nhà vệ sinh và cảm giác bàng quang luôn căng tức, khó chịu, buồn tiểu. Tiểu khó kéo dài có thể dẫn đến chứng bí tiểu đột ngột.

Tiểu khó, tiểu gấp là những triệu chứng thường thấy của bệnh tuyến tiền liệt

• Tiểu gấp

Tiểu gấp là tình trạng người bệnh không thể nhịn tiểu được và có thể tiểu ngay ra quần khi chưa kịp vào đến nhà vệ sinh. Tiểu gấp thường đi kèm với chứng tiểu lắt nhắt, tiểu nhiều lần và triệu chứng này nặng hơn nếu nam giới uống nhiều rượu bia, nước ngọt, cà phê…

• Tiểu đêm

Tiểu đêm cũng là triệu chứng thường gặp ở người mắc bệnh tiền liệt tuyến. Khi ngủ, người bệnh phải thức dậy đi tiểu nhiều lần, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

• Dòng nước tiểu yếu

Nước tiểu yếu, không thành dòng, tia nước yếu, không tiểu xa. Triệu chứng này còn đi kèm với tiểu nhỏ giọt, tiểu ngắt quãng.

Ngoài ra, người bị tuyến tiền liệt còn đi kèm với một số triệu chứng như: tiểu đau, tiểu ra máu, cơ thể mệt mỏi, sốt, ớn lạnh, đau bụng dưới, đau vùng chậu, đau khi xuất tinh, đau dương vật, tinh hoàn, …

Đối tượng dễ mắc tuyến tiền liệt

Ngoài nam giới trung niên và người lớn tuổi, một số đối tượng dễ mắc tuyến tiền liệt có thể kể đến như:

• Người có gia đình mắc bệnh tiền liệt tuyến.
• Người bị thừa cân, béo phì; ít tập thể dục, thể thao.
• Người lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá.
• Nam giới uống ít nước, ăn nhiều chất béo.
• Nam giới quan hệ tình dục không an toàn, với nhiều người.
• Người mắc bệnh nhiễm trùng đường tiểu.
• Người bị tổn thương vùng chậu.
• Nam giới thường xuyên căng thẳng/stress.

Bệnh tuyến tiền liệt có nguy hiểm không?

Bệnh tiền liệt tuyến có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào loại bệnh mà nam giới mắc phải. Tuy nhiên, hầu hết các loại bệnh tuyến tiền liệt đều gây ra các rối loạn đường tiểu dưới, rối loạn cương dương, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng và khả năng di động của tinh trùng. Những điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, hiệu suất làm việc, khả năng sinh lý và thiên chức làm cha của nam giới.

Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng, dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh tuyến tiền liệt, tốt nhất nam giới nên đến cơ sở chuyên Nam khoa để thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp.

Gặp bác sĩ ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh tuyến tiền liệt

Cách chuẩn đoán các bệnh ở tuyến tiền liệt

Để chẩn đoán chính xác bệnh tiền liệt tuyến mà nam giới đang mắc phải, đầu tiên bác sĩ sẽ thăm khám trực tiếp, sau đó tùy từng trường hợp mà chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết, cụ thể:

• Xét nghiệm nước tiểu.
• Xét nghiệm máu tìm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA).
• Siêu âm.
• Đo lưu lượng dòng tiểu.
• Chụp X quang hệ tiết niệu.
• Đo áp lực bàng quang – niệu đạo.

Cách điều trị bệnh tiền liệt tuyến

Sau khi có kết quả xét nghiệm, bác sĩ chuyên khoa sẽ kết luận bạn mắc loại bệnh tiền liệt tuyến nào, mức độ ra sao. Tuỳ vào từng trường hợp bệnh cụ thể và sức khỏe hiện tại của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Hiện nay, có 2 phương pháp điều trị bệnh tuyến tiền liệt phổ biến:

1. Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa là xu hướng điều trị bệnh tiền liệt tuyến phổ biến hiện nay. Các nhóm thuốc thường được sử dụng là: Ức chế thụ thể α1; Ức chế 5α-reductase; Thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau…

2. Điều trị ngoại khoa

Hiện nay, có nhiều phương pháp phẫu thuật với mức độ xâm lấn khác nhau, tùy vào từng trường hợp cụ thể cũng như thể trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phẫu thuật thích hợp. Một số phương pháp điều trị ngoại khoa phổ biến như: phẫu thuật nội soi, phẫu thuật mở, vi sóng trị liệu, kim đốt bằng dòng điện cao, đặt stent niệu đạo…

Tuy nhiên, phẫu thuật là phương pháp xâm lấn có thể gây ra một số tác dụng phụ, biến chứng nguy hiểm như: chảy máu, mất nhiều máu; tổn thương các cơ quan lân cận; tiểu không kiểm soát; bí tiểu, nhiễm trùng; hẹp niệu đạo; xơ hẹp cổ bàng quang; rối loạn cương; xuất tinh ngược dòng…

Cải thiện bệnh tiền liệt tuyến hiệu quả, an toàn bằng dưỡng chất thiên nhiên Theo TTƯT.PGS.TS Vũ Lê Chuyên, Chủ tịch Danh dự Hội Tiết Niệu Thận học Việt nam (VUNA), bổ sung các dưỡng chất thiên nhiên quý đã được chứng minh hiệu quả thông qua nhiều cơ chế tác dụng như kháng viêm, giảm phù nề, kháng androgen và ức chế men 5-alpha reductase, có tác dụng ngăn chặn quá trình chuyển hóa và tăng trưởng tế bào biểu mô tuyến tiền liệt, giảm sức cản niệu đạo… Do đó, có thể kết hợp các sản phẩm thảo dược trong phác đồ điều trị nội khoa các bệnh tuyến tiền liệt với thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế men 5-alpha reductase, đặc biệt trong trường hợp có viêm tuyến tiền liệt mạn tính. Hiện nay, các tinh chất từ Pygeum Africanum, Saw Palmetto, Pumpkin Seed,… có trọn trong viên uống Fodex được chứng minh có khả năng ức chế các thụ thể alpha 1 làm giãn cơ trơn tuyến tiền liệt và ức chế men 5-alpha reductase làm giảm kích thước tuyến tiền liệt, chống viêm mạn tính tuyến tiền liệt. Nhờ đó, viên uống Fodex mang đến các hiệu quả vượt trội, hỗ trợ: Giảm các triệu chứng rối loạn đường tiểu dưới: Tiểu đêm, tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ, tiểu khó, tiểu ngập ngừng, tiểu kéo dài. Tăng tốc độ dòng nước tiểu tối đa. Giảm nước tiểu ứ đọng tại bàng quang. Chống viêm mạn tính tuyến tiền liệt, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh và phòng ngừa biến chứng. Cải thiện chất lượng cuộc sống và nâng cao phong độ đàn ông. Viên uống Fodex hỗ trợ cải thiện các rối loạn tiểu tiện, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và nâng cao phong độ đàn ông

Cách phòng ngừa các bệnh tuyến tiền liệt

Để tuyến tiền liệt luôn khỏe mạnh, nam giới cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa đơn giản như:

1. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng các nhóm chất. Nam giới nên tăng cường bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước. Đồng thời, nên hạn chế rượu bia, thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, cà phê, từ bỏ thuốc lá và các chất kích thích khác.

2. Thể dục, thể thao thường xuyên và đều đặn

Duy trì thói quen vận động vừa phải giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiền liệt tuyến và giảm rối loạn cương dương. Quý ông nên tập thể dục, thể thao 30-45 phút mỗi ngày với các bộ môn như: kegel, chạy bộ, đi bộ, bơi lội…

Thể dục, thể thao đều đặn là cách giữ cho tuyến tiền liệt luôn khỏe mạnh

3. Quan hệ tình dục lành mạnh

Quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn, chung thủy không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh lý xã hội nguy hiểm mà còn là các giữ cho tuyến tiền liệt luôn khỏe mạnh.

4. Xây dựng thói quen tiểu tiện hợp lý

Xây dựng thói quen đi tiểu đúng giờ không chỉ giúp chất thải được đào thải ra ngoài, mà còn giúp tuyến tiền liệt khỏe mạnh hơn. Do đó, cần giữ khoảng cách giữa các lần đi tiểu 3-3,5 tiếng.

5. Quản lý căng thẳng

Căng thẳng kéo dài làm giảm testosterone và làm gia tăng DHT (Dihydrotestosterone), gây ra các bệnh lý ở tuyến tiền liệt. Quý ông cần giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, giảm tải công việc, dành thời nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân nhiều hơn.

Hầu hết các bệnh tiền liệt tuyến đều gây rối loạn đường tiểu dưới, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Một số bệnh lý như viêm tuyến tiền liệt, ung thư tuyến tiền liệt nếu không được phát hiện, điều trị sớm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của nam giới. Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh tuyến tiền liệt, nam giới nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để khám, xét nghiệm tìm nguyên nhân và có hướng điều trị thích hợp.