Cắt bỏ tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì không? Tác dụng phụ cần lưu ý

Tiền liệt tuyến là một phần của hệ thống sinh dục ở nam giới, nên nhiều người lo lắng việc phẫu thuật cắt bỏ sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh lý. Vậy thực tế, cắt bỏ tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì không? Những tác dụng phụ nào có thể xảy ra? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những rủi ro và cách khắc phục sau phẫu thuật cắt bộ phận này.

Cắt bỏ tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì không?

Để đánh giá cắt bỏ tiền liệt tuyến có ảnh hưởng gì không cần dựa trên nhiều yếu tố. Cụ thể, mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật, tình trạng sức khỏe của người bệnh và quá trình hồi phục sau mổ.

1. Ảnh hưởng đến chức năng tiết niệu

Sau phẫu thuật, nhiều nam giới gặp phải vấn đề về tiểu tiện do thay đổi cấu trúc đường tiết niệu:

Tiểu không tự chủ

Một trong những tác dụng phụ phổ biến là mất kiểm soát tiểu tiện. Do cơ vòng kiểm soát nước tiểu bị ảnh hưởng trong quá trình phẫu thuật, nam giới có thể bị rò rỉ nước tiểu, đặc biệt khi ho, cười hoặc vận động mạnh.

Bí tiểu

Một số trường hợp có thể gặp tình trạng khó đi tiểu do cơ thể chưa thích nghi với sự thay đổi hoặc có sẹo hẹp niệu đạo sau phẫu thuật.

Tiểu nhiều lần, tiểu gấp

Sau khi cắt, bàng quang có thể nhạy cảm hơn, dẫn đến tình trạng tiểu gấp hoặc phải đi tiểu thường xuyên, đặc biệt vào ban đêm.

2. Ảnh hưởng đến chức năng tình dục nam giới

Nhiều nam giới lo lắng cắt tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì đến đời sống tình dục không. Trên thực tế, thủ thuật này sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến chức năng sinh lý của nam giới, chẳng hạn như:

Gây rối loạn cương dương

Loại bỏ tuyến tiền liệt có thể làm tổn thương dây thần kinh kiểm soát cương cứng, dẫn đến khó khăn trong việc đạt và duy trì sự cương dương. Tình trạng này có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm, tùy thuộc vào kỹ thuật phẫu thuật và khả năng hồi phục của người bệnh.

Xuất tinh ngược dòng

Một số nam giới sau phẫu thuật vẫn đạt cực khoái nhưng tinh dịch không xuất ra ngoài mà chảy ngược vào bàng quang. Điều này không gây hại cho sức khỏe nhưng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. (1)

Giảm ham muốn tình dục

Thay đổi hormone, tâm lý căng thẳng hoặc tác dụng phụ của thuốc sau phẫu thuật có thể làm giảm ham muốn tình dục ở nam giới. Tuy nhiên, tình trạng này có thể cải thiện dần theo thời gian.

3. Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới

Tuyến tiền liệt đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất và vận chuyển tinh dịch. Khi bị cắt bỏ, lượng tinh dịch giảm đáng kể hoặc mất hoàn toàn, khiến nam giới không thể có con theo cách tự nhiên. Nếu còn mong muốn sinh con, có thể cân nhắc đến các phương pháp hỗ trợ sinh sản như trữ tinh trùng trước phẫu thuật hoặc thụ tinh trong ống nghiệm.

4. Ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể

Ngoài các ảnh hưởng trên, cắt bỏ tiền liệt tuyến cũng có thể tác động đến sức khỏe tổng thể của người bệnh, chẳng hạn như:

• Đau vùng chậu: Một số người có thể cảm thấy khó chịu hoặc đau ở vùng chậu sau phẫu thuật vài tuần hoặc vài tháng.
• Mệt mỏi, giảm sức khỏe: Phẫu thuật lớn có thể khiến cơ thể suy nhược trong giai đoạn hồi phục. Chế độ ăn uống, tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp cải thiện tình trạng này.
• Ảnh hưởng tâm lý: Một số nam giới sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt có thể cảm thấy tự ti, lo lắng về khả năng tình dục và chất lượng cuộc sống. Sự hỗ trợ từ gia đình, bác sĩ và chuyên gia tâm lý có thể giúp người bệnh vượt qua giai đoạn này.

Phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt mang lại hiệu quả trong điều trị ung thư hoặc bệnh lý tuyến tiền liệt nghiêm trọng, nhưng cũng đi kèm với nhiều tác dụng phụ. Hiểu rõ những ảnh hưởng này sẽ giúp nam giới chuẩn bị tốt hơn trước khi quyết định phẫu thuật và xây dựng kế hoạch hồi phục hiệu quả. (2)

Người bệnh nên tìm hiểu các nguy cơ có thể xảy ra trước khi tiến hành phẫu thuật này

Có cần điều trị các tác dụng phụ do cắt bỏ tuyến tiền liệt không?

Điều trị các tác dụng phụ sau khi cắt là điều cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống và giúp người bệnh hồi phục tốt hơn. Mức độ điều trị tùy thuộc vào loại tác dụng phụ gặp phải và mức độ ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày:

• Với rối loạn tiểu tiện, bác sĩ có thể chỉ định các bài tập Kegel để tăng cường sức khỏe cơ sàn chậu, giúp kiểm soát tốt hơn việc tiểu tiện. Trong trường hợp nặng, có thể cần dùng thuốc hoặc can thiệp y khoa.
• Với chứng rối loạn cương dương, điều trị có thể bao gồm thuốc hỗ trợ cương dương, liệu pháp hormone hoặc các thiết bị hỗ trợ như bơm hút chân không.
• Với tình trạng xuất tinh ngược dòng, tuy không nguy hiểm nhưng nếu ảnh hưởng đến mong muốn có con, người bệnh có thể cần can thiệp y khoa như lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh hoàn để hỗ trợ sinh sản. (2)

Cách giúp giảm thiểu tác động sau phẫu thuật

Ngoài việc tìm hiểu cắt bỏ tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì không, người bệnh cũng nên biết cách giảm thiểu các tác động tiêu cực sau phẫu thuật để cải thiện chất lượng cuộc sống và giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh hơn. (3)

1. Áp dụng các bài tập kiểm soát rối loạn tiểu tiện

Rối loạn tiểu tiện là một trong những vấn đề phổ biến sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh có thể thực hiện các bài tập giúp tăng cường cơ sàn chậu:

• Bài tập Kegel: Bạn siết chặt cơ sàn chậu trong 5 – 10 giây rồi thả lỏng, lặp lại khoảng 10-15 lần mỗi ngày. Việc tập luyện đều đặn sẽ giúp cải thiện khả năng kiểm soát tiểu tiện.
• Tập luyện bàng quang: Điều chỉnh thói quen đi tiểu theo khung giờ cố định, tránh đi tiểu quá thường xuyên hoặc đợi đến khi bàng quang quá đầy.
• Hạn chế caffeine và rượu: Các loại thức uống này có thể kích thích bàng quang, làm tăng tình trạng tiểu nhiều lần hoặc tiểu gấp.

2. Các phương pháp giúp khắc phục rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương sau phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến đời sống tình dục và tâm lý của nam giới. Người bệnh có thể thực hiện một số phương pháp giúp cải thiện tình trạng này:

• Sử dụng thuốc hỗ trợ cương dương: Sử dụng các loại thuốc có tác dụng kích thích cương cứng bằng cách tăng lưu lượng máu đến dương vật theo chỉ định của bác sĩ.
• Liệu pháp vật lý trị liệu: Một số người bệnh có thể sử dụng thiết bị hút chân không để giúp máu lưu thông vào dương vật, hỗ trợ quá trình cương dương.
• Thay đổi lối sống: Tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh và kiểm soát căng thẳng có thể giúp cải thiện chức năng cương dương theo cách tự nhiên.

Khi nào cần đi khám lại sau phẫu thuật?

Sau khi cắt bỏ tuyến tiền liệt, người bệnh cần tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ để theo dõi quá trình hồi phục và phát hiện sớm các biến chứng. Thông thường, người bệnh sẽ cần đi khám lại sau 2 – 4 tuần kể từ ngày phẫu thuật để bác sĩ kiểm tra vết mổ, chức năng tiểu tiện và các dấu hiệu hồi phục. Sau đó, người bệnh có thể được hẹn tái khám mỗi 3 – 6 tháng một lần trong năm đầu tiên và giảm dần nếu không có vấn đề bất thường.

Tuy nhiên, nếu người bệnh gặp các triệu chứng như tiểu không kiểm soát nghiêm trọng, rỉ nước tiểu liên tục, bí tiểu và đau vùng chậu kéo dài, rối loạn cương dương nặng hoặc xuất huyết bất thường, cần đi khám ngay để được can thiệp kịp thời. Với bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt, cần phải xét nghiệm PSA (Prostate-Specific Antigen) định kỳ để kiểm tra nguy cơ tái phát. Nếu chỉ số PSA tăng cao bất thường, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác để đánh giá tình trạng sức khỏe.

Người bệnh không nên chủ quan và cần theo dõi sát các dấu hiệu bất thường để được can thiệp kịp thời

Chế độ ăn và sinh hoạt sau khi cắt bỏ tuyến tiền liệt

Sau phẫu thuật, người bệnh cần duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học để hỗ trợ hồi phục nhanh chóng, giảm nguy cơ biến chứng.

• Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt giúp ngăn ngừa táo bón – vấn đề thường gặp sau phẫu thuật.
• Uống đủ nước: Duy trì từ 2 – 2.5 lít nước/ngày để giúp hệ tiết niệu hoạt động tốt và giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu.
• Hạn chế thực phẩm kích thích: Hạn chế rượu, cà phê, thức ăn cay nóng và nhiều dầu mỡ, để tránh gây kích thích bàng quang, làm tăng tình trạng tiểu nhiều lần.
• Bổ sung thực phẩm tốt cho tuyến tiền liệt: Cà chua (lycopene), cá béo (omega-3), hạt bí và đậu nành giúp giảm viêm và hỗ trợ phục hồi.
• Tập bài tập Kegel: Giúp tăng cường sức khỏe cơ sàn chậu, hỗ trợ kiểm soát tiểu tiện.
• Vận động nhẹ nhàng: Đi bộ, yoga giúp lưu thông máu, hạn chế biến chứng huyết khối.
• Tránh mang vác nặng: Không nâng vật nặng trong ít nhất 6 tuần sau phẫu thuật để tránh áp lực lên vùng mổ.
• Ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng: Người bệnh nên nghỉ ngơi điều độ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Các câu hỏi liên quan đến phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt

Bên cạnh câu hỏi cắt bỏ tiền liệt tuyến có ảnh hưởng gì không, nhiều nam giới cũng lo lắng về những vấn đề khác sau phẫu thuật. Dưới đây là câu trả lời cho một số thắc mắc phổ biến về phẫu thuật này:

1. Cắt bỏ tuyến tiền liệt có thay đổi tính cách của nam giới?

Phẫu thuật cắt bỏ cơ quan này hoàn toàn không ảnh hưởng đến tính cách. Vậy nên, bạn không cần lo lắng về vấn đề này. Sau phẫu thuật, một số người bệnh có thể gặp căng thẳng, lo lắng hoặc trầm cảm do chức năng tình dục bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, điều này có thể cải thiện bằng các phương pháp hỗ trợ tâm lý và điều chỉnh lối sống.

2. Tác dụng phụ khi cắt tuyến tiền liệt có ảnh hưởng lâu dài không?

Một số tác dụng phụ như rối loạn tiểu tiện hoặc rối loạn cương dương có thể cải thiện theo thời gian, đặc biệt khi người bệnh áp dụng các phương pháp phục hồi như tập Kegel, dùng thuốc hoặc điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, xuất tinh ngược dòng và mất khả năng sinh sản thường là tác động vĩnh viễn. Vì vậy, người bệnh cần thảo luận với bác sĩ trước khi phẫu thuật để có sự chuẩn bị tốt nhất.

Hy vọng bạn đã có đáp án cho thắc mắc cắt bỏ tuyến tiền liệt có ảnh hưởng gì không. Phẫu thuật này có thể mang lại hiệu quả điều trị bệnh nhưng không thể tránh khỏi một số tác dụng phụ ảnh hưởng đến tiểu tiện, chức năng tình dục và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, hầu hết các vấn đề này có thể kiểm soát hoặc cải thiện theo thời gian nếu được chăm sóc đúng cách.